شوێنەوارە خراپەكانی ئەنجامدانی خووی نهێنی
بەروار: 2013/05/08سەردارن: 4034نوسەر: و. إدريس محمود

بەشی یەكەم شوێنەوارە ئاشكرا و دیارەكانی:
‏1. نەتوانینی جینسی ( زوو ئاوهاتنەوە ، خاوبوونەوەی زەكەر، ‏لەدەستدانی شەهوەت ) :- ‏
‏ زۆرێك لە پسپۆڕەكان دابەزینی توانا جنسییەكانی پیاو لە ‏ڕووی هێزی ڕەق بوونی زەكەر، و چەندجار جووت بوون، و ‏زوو ئاوهاتنەوە، و كەم بوونەوەی ئارەزووی جووت بوون، و ‏چێژوەرنەگرتن لە جووتبوون لەلایەن نێرینە و مێینەوە، ‏دەگێڕنەوە بۆ زیادەڕەوی كردن لە ئەنجام دانی خووی نهێنی ‏‏( هەفتەی سێ‌ جار یان هەموو ڕۆژێك جارێك بۆ نمونە ) ئەم ‏نەتوانینە جنسییە زۆر جار لە تەمەنی لاوێتیدا دەرناكەوێت و ‏هەستی پێ‌ ناكرێت ، بەڵام لەگەڵ زیادبوونی تەمەندا ئەم ‏نەخۆشیانە سەرهەڵدەدەن و دەردەكەون.‏
چەندن ئەو پیاو و ژنانەی كە ئەمڕۆ بەدەست شوێنەوارەكانی ‏ئەم عادەتەوە دەناڵێنن؟
وە چەندن ئەوكەسانەی كە ژیانی ژن ومێردایەتیان ناخۆشە و ‏بە دوای دەرمان ودكتۆردا سەرگەردانن بۆ چارەسەری كێشە ‏جنسیەكانیان ؟
بەڕاستی جێ‌ی داخ وخەفەتە كە چەندین كەس هەن ڕۆژانە ‏سەردانی عیادە و دەرمانخانەكان دەكەن بۆ چارەسەركردنی ‏كێشە جنسییەكانیان بە هەموو جۆرەكانیەوە، هەروەها جێ‌ی ‏داخە كە ڕێژەیەكی بەرز لەو كەسانە لە تەمەنی لاوێتیدان (سی ‏ساڵان وچل ساڵان ) ئەمەش لەو لێكۆڵینەوانەدا دووپات ‏كراوەتەوە كە هەندێك لە كۆمپانیا بەرهەم هێنەكانی دەرمانی ‏بەهێزكردنی جینسی پێ‌ی هەستاون، و لەو لێكۆڵینەوانەدا ‏تێبینی ئەوە كراوە كە ڕێژەیەكی زۆر زۆر لە پیاوان ‏‏(لەوتەمەنانەی باسمانكرد) دەناڵێنن بەدەست شوێنەوارەكانی ‏نەتوانینی جنسیەوە، و زۆرێك لەوانە پارەیەكی زۆر زۆر خەرج ‏دەكەن بۆ كڕینی ئەو دەرمانانەی كە هێزی جنسی چالاك و ‏زیاد دەكەن ، بە بێ گوێدانە ئەو زیانانەی كە لە بەكارهێنانی ‏ئەو دەرمانە ( بە هێزكەرانە ) وە دەكەوێتەوە و شوێنەواری ‏دەبێت لەسەر تەندروستیان لە داهاتوویەكی نزیكدا .‏
‏2. هەست كردن بە ماندووێتی و ئازار و لاوازی جەستە:-‏
ئەم خووە دەبێتە هۆی لاوازكردنی هێزی جەستە بە تایبەتیش ‏كاریگەری لە سەر كۆ ئەندامی دەمار و ماسولكە دەبێت، ‏هەروەها دەبێتە هۆی ئازاری پشت و جومگەكان و ئەژنۆكان و ‏لەرزین و كزبوونی چاو، هەموو ئەوانەش باسمان كرد هەندێك ‏جار لە پانزە ساڵیدا هەستی پێ ناكرێت جاری واش هەیە تا ‏‏(20)بیست ساڵان، بەڵام ڕاستەوخۆ دوای ئەو قۆناغە هێزی ‏جەستە بە تەواوی و بە پلە پلە ڕوو لە كزی و داڕووخان دەكەن ‏، بۆ نمونە ئەگەر كەسەكە وەرزشكار بێت بێ گومان چالاكی و ‏لیاقەی جەستەیی كەم دەكات ، وە توانا جەستەییەكانی ‏تریش لەسەر ئەوە بەراورد دەكرێت، یەكێك لە زانایانی پێشین ‏دەفەرموێت: (إن المني غذاء العقل ونخاع العظام وخلاصة العروق ‏) .‏
واتە : مەنی خۆراكی عەقل ، و مۆخی ئێسقانەكانە ، و ‏پاڵاوتەی دەمارەكانە .‏
وە یەكێك لە لێكۆڵینەوە پزیشكیەكان دەڵێت : یەك جار ئاو ‏هاتنەوە ئەوەندەی هەوڵ وكۆششی كەسێكە بۆ ماوەی چەند ‏كیلۆ مەترێك ڕابكات بە بەردەوامی .‏
‏3. پەرتبوونی زەین (ذهن) و لاواز بوونی بیرو هۆش(ذاكرة) :‏
‏ ئەو كەسەی ئەم عادەتە ئەنجام دەدات توانای تەركیز لە ‏دەست دەدات و تواناكانی لە بەركردن و تێگەیشتن و وەرگرتن ‏‏( استیعاب )ی كەم دەبێتەوە تاوەكو وای لێ دێت زەینی ‏پەرتەوازە دەبێت و بیرو هۆشی لاواز دەبێت و توانای گفت ‏وگۆ كردنی لە گەڵ كەسانی تردا كەم دەبێتەوە ، و ناتوانێت بە ‏شێوەیەكی ڕاست و دروست لە كارەكان تێبگات .‏
بۆ نمونە ئەگەر كەسێك زیرەك بێت لە خوێندندا ئەوا دوای ‏ماوەیەك توانای لە بەركردن و تێگەیشتنی بەشێوەیەك ‏دادەبەزێت كە توشی دڵەڕاوكێ‌ی دەكات و ئاستی زانستی ‏دادەبەزێت .‏
‏4. ئەنجامدانی ئەم خووە لە دوای ژیانی هاوسەری:‏
زۆرێك لە ئەنجام دەرانی ئەم خووە بە نێرینە و مێینەوە وا ‏گومان دەبەن كە ئەم عادەتە قۆناغێكی كاتییە كە چەند ‏بارودۆخێكی وەكو هێزی شەهوەت لە تەمەنی هەرزەكاریدا و ‏بەتاڵی و زۆری شتە لەخشتە بەر و فریودەرەكان پێویستیان ‏كردووە. ‏
وە هەندێك پاساوی بۆ ئەم خووە ئەوەیە كە ناتوانێت لە ‏تەمەنێكی زوودا زەواج بكات یان دەڵێت بە هۆی ئەم خووەوە ‏خۆمان لە زینا و فاحیشە دەپارێزین، بۆیە ئەو كەسانە پێیان ‏وایە بە پێكەوەنانی ژیانی هاوسەرێتی ئیتر نەهامەتیان ‏نامێنێت و دەتوانن بە ڕێگای شەرعی لایەنی جنسی خۆیان ‏تێر بكەن ، بەڵام ئەم بیروباوەڕە هەڵەیە ، چونكە واقیعی و ‏ڕاشكاوی ئەو كەسانەی كە ئەم كارەیان ئەنجام داوە ئەوە ‏دەسەلمێنن كە ئەوانەی لە سەر ئەم خووە ڕاهاتوون زۆر جار ‏ناتوانن وازی لێ بهێنن هەتا دوای پێكەوەنانی ژیانی ‏هاوسەرێتیش.‏
بەڵكو هەندێك كەس بە ڕاشكاوی دەڵێن : كە چێژ لە غەیری ‏ئەم خووە نابینن ، بەشێوەیەك هەر یەك لە ژن و پیاو هەست بە ‏كەم و كوڕیەكی دیاریكراو دەكەن و ناتوانن بە تەواوی لە ‏ڕووی جنسیەوە یەكتر تێر بكەن ، ئەمەش دەبێتە هۆی لێك ‏دووركەوتنەوەی ژن و پیاوەكان و دروستبوونی كێشەی ژن و ‏مێردایەتی و هەندێك جاریش تەڵاقی لێ دەكەوێتەوە ، وە ‏هەندێك جار ژن و پیاوەكە بە نهێنی لایەنەكەی تر یان بە ‏ئاشكرا ئەم خووە ئەنجام دەدەن بۆ پڕكردنەوەی ئەو كەم و ‏كوڕییە جنسیەی كە لە ژیانی هاوسەرێتیدا هەستی پێ دەكەن
‏5. هەست كردن بە پەشیمانی :-‏
لەو شوێنەوارە دەروونیانەی كە ئەم خووە خراپە بەجێ‌ی ‏دەهێڵێت هەست كردنی بەردەوامە بە ئازار و پەشیمانی ، بە ‏شێوەیەك كە ئەنجامدەرانی ئەم خووە ئەوە دووپات دەكەنەوە ‏كە هەرچەندە ئەم خووە چێژ و لەزەتێكی كاتی هەیە (بۆ ‏ماوەی چەند چركەیەك ) كە ئەنجامدەرەكەی لە سەر ڕاهاتووە ‏و تێیدا نقوم بووە بێ ئەوەی هەست بەو زیانانە بكات كە لێی ‏دەكەوێتەوە ، كەچی ئەم خووە ئەنجامدەرەكەی تووشی ‏هەستكردن بە پەشیمانی و ئازار دەكات دەست بەجێ پاش ‏ئاوهاتنەوە و تەواو بوونی سەرگەرمیەكەی چونكە هیچ ‏شتێكی بۆ زیاد نەكردووە.‏
‏6. پەكخستنی تواناكان :-‏
ئەمەش بە زۆر حەزكردن لە خەو یان خەوی ڕێك نەخراو و ‏بەفیڕۆدانی زۆربەی كات لە نێوان ئەنجامدانی ئەم عادەتە و ‏خەوتن دا بۆ قەرەبووكردنەوەی ئەو توانایەی كە سەرفی ‏كردووە ، بە هۆی ئەمەش گۆشەگیر دەبێت و توشی دڵە ڕاوكێ ‏و (نەخۆشی دەروونی دەبێت) .‏
ئەوەی باسمان كرد شوێنەوارەكانی ئەم خووە بوون لە ڕووی ‏پراكتیكیەوە، وە لە ڕێگەی وتەی ئەو كەسانەی ئەم خووە ‏ئەنجام دەدەن ، ئەوەشی دەیەوێت زانیاری زیاتری دەست ‏كەوێت ئەوا با ئەو كتێبە ڕاستگۆیانە (نەك بازرگانیانە) ‏بخوێنێتەوە كە لەم بارەیەوە نوسراون .‏
---------------------------
چاوەڕوانی بەشی دووەم بن

بابەتەکانی تر