بەرتیل دان بە قازی‌و حاكم‌و دەم چەوركردنیان بۆ بەتاڵ كردنەوەی حەق‌و مافێك یان جێ بەجێ كردنی ناڕەوایی‌و ستەمێك تاوانەو حەرامە، چونكە ئەمە سەردەكێشێ بۆ ستەمكاری‌و بێ دادپەروەربوون لە حوكم دا‌و زۆرداری‌و ماف خواردن‌و چەوسانەوەی خاوەن حەق‌و دەبێتە مایەی بڵاوبونەوەی فەساد‌و خراپەكاری‌و بشێووی .
خوای پاك وبەرز دەفەرمووێ:[ وَلا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقاً مِنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ]البقرة: ١٨٨
واتە: « سامان ودارایی یەكتر بە ناڕەواو نادروست لە نێوان خۆتان مەخۆن‌و، پارەو سامان مەدەن بە حاكم وكار بەدەستان تا بە ناڕەوا بەشێك لە ماڵ و دارای خەڵكی بخۆن، بۆیە خۆشتان باش دەزانن كە ئەو جۆرە كارانە نادروستە‌و ناڕەوان ».
«أبوهريرة» لە پێغەمبەرەوە (صلى الله عليه وسلم) دەیگێرێتەوە كە فەرموویەتی:« لَعَنَ اللَّهُ الرَّاشِيَ وَالْمُرْتَشِيَ فِي الْحُكْمِ». رواه الإمام أحمد 2/387 وهو في صحيح الجامع 5069
واتە: « لەعنەتی خوا لەبەرتیل دەرو بەرتیل خۆرەكان لەكاری حوكم و دادوەریدا»
بەڵام بەرتیل دان بۆئەوەی كەسێك حەقێكی خۆی دەست كەوێ‌ یان ستەمێك لەكۆڵ خۆی بكاتەوە‌و، هیچ ڕێگە چارەیەكی تر نەبوو تەنها بەم ڕێگەیە نەبێ، ئەوا ئەوكەسە توشی ئەم هەڕەشانە نایەت.
لەم سەردەم و چەرخەی ئێمە بەرتیل دان‌و دەم چەوركردن زۆر بە ئاشكرا دەبینرێ‌و بەجۆرێكی وەها تەشەنەی كردووە‌و بڵاوبۆتەوە كە زۆر شوێنی تەنیوەتەوە، تەنانەت وای لێ هاتوە لەلای هەندێ لە فەرمانبەران ئەو پارەو سامانەی لە ڕێگەی بەرتیلەوە وەری دەگرن زۆر زۆر ترە لەو موچەیەی خۆی كە وەری دەگرێ‌، وە وای لێ هاتوە زۆرێك لە ئیش و مەعەمەلاتەكان بە بەرتیل نەبێ نەدەست پێدەكات و نەكۆتایش دێت، وە ئەوەی توشی زەرەرو زیانی گەورە دەبێ لەم كارەوە تەنها فەقیر‌و هەژار‌و كەم دەستەكانە.
وەوای لێهاتووە ئیش‌و كاری هیچ كەسێك پێش ناخرێ هەتا بەرتیل نەدات، وە هەركەس بەرتیل نەداو دەمی خەڵكی چەور نەكات ئەوە ئیش وكارەكەی دوا دەخرێ‌و پشت گوێ‌ دەخرێ، وە ئەوكەسەی كە بەرتیلی داوە ئیش وكارەكانی زۆر زووتر‌و لە پێش هەموو كەسێكەوە بۆ تەواو دەكرێ.
وە هەروەها بەرتیل دان هۆكارێكە بۆ ئەوەی ماڵ‌و پارەی خەڵكی بە ناحەق بچێتە گیرفانی نوێنەری كڕیارو فرۆشیارەكانەوە.
جا لەبەرئەوە‌و چەندەها هۆكاری تر، سەیرنی یە كە پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) دوعای كردبێ لە‌و كەسانەی بەشداری ئەم تاوانە دەكەن بەوەی لە ڕەحمەتی خوا بەدووربن.
«عبدالله»ی كوڕی«عمر» لە پێغەمبەرەوە (صلى الله عليه وسلم) دەیگێرێتەوە كە فەرموویەتی:« لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الرَّاشِي وَالْمُرْتَشِي». رواه ابن ماجة 2313 وهو في صحيح الجامع 5114
واتە: « لەعنەت لەبەرتیل دەرو لەو كەسەش وا وەری دەگرێ‌ ».