وەڵامی پرسیارە شەرعیەکان
ئەم پرسیارانە لەماڵپەڕی وەڵامەکانەوە وەرگیراوە، ماڵپەڕی وەڵامەکان یەکێکی ترە لە پڕۆژەکانی تۆڕی زانستی بەهەشت کەتێیدا زیاتر لە (٣٢٠٠) پرسیاری شەرعی وەڵام دراوەتەوە بە بەڵگەوە لەهەموو بوارەکانی ژیان و ئاینیدا.
Walamakan.com
ئایا میز كردن بە پێوە جائیزە؟ حوکمى لیک و ڕشانەوەکەی منداڵی تازە لەدایک بوو گرنگی زانین و تێگەشتن لە ناوە جوانەکانی خوداى گەورە چی یە ؟ ڕاستە هەرکەس لەبەرى بکات دەچیتە بەهەشتەوە؟ ده‌روازه‌ى یه‌كه‌م : له باره‌ى پێشه‌كیه‌كانی زه‌كاته‌وه مەرجەکانی تەماشا کردنی ئافرەت بەمەبەستی مارەکردنی حوکمى خواردن و خواردنەوە لە قاپ و پەرداخى ئاڵتون یان زیو چیە؟ ئایا بە هۆی لەشگرانى یەوە دوو ڕۆژ نوێژ نەكرێت و بواری خۆ شۆردنیش نەبێت ئایا تاوانە ؟ چۆنێتى خۆپاراستن لە کەسانى چاوپیس؟ ئایا لە ئیسلام دا زەواجى مسیار هەیە، وە ئەگەر هەیە چۆنە؟ حوکمی بەكارهێنانى ووشەى: ( سوتفە) سود و بەروبوومی هەندێ لە عیبادەتەکان من چه‌ند كچێكم هه‌یه فێرى چاكه و كرده‌وه‌ى چاكیانم كردووه، به‌ڵام هه‌ندێك جار كوڕه‌كانم به‌قسه‌م ناكه‌ن من تاوان بار ده‌بم؟ به‌ڵگه له قورئان و سوننه‌ت چیه له‌سه‌ر واجبێتى شوێنكه‌وتنى به‌رنامه‌ى سه‌له‌فى صالح؟ حوکمی ئەو ئافرەتانەی لە دوای چل ڕۆژ هەر خوێن دەبینن ئایا مەنهەجی ئەهلی سوننە ناگونجێت لەگەڵ ئەم سەردەمەدا؟ ئەو دوعایەى کە لە دواى تەحییات دەخوێنرێ سوننەتە یان واجبە؟ ئەگەر کەسێک نەیخوێنێت نوێژەکەى بەتاڵە؟ ئامۆژگاریتان چیە بۆ ئەو کەسانەى کە وێنەى منداڵ و سفرە و سەیران بڵاو دەکەنەوە؟ وە ئایا ئەگونجێ توشی چاوپیسی ببن بە هۆى ئەو وێنانەوە؟ جیاوازى لە نێوان (الفسخ) و(الطلاق) و(الخلع) دا چیە ؟ چ کاتێک ژن و مێرد دەتوانن لە یەک جیا ببنەوە و عەقدى زەواجەکەیان هەڵبوەشێننەوە؟ وەڵامی گومانێك لەبارەی فەرموودەی : (القاتل والمقتول في النار) نوێژی سوڵح و ئاشتەوایی (صلاة الصلح) لە نێوان ژن و مێرددا لە کاتى قورئان خوێندندا کە دەگەین بەو ئایەتانەى باسی بەهەشت یان باسی دۆزەخ دەکات سوننەتە چی بڵێین؟ یەک حەیوان بەسە بۆ قوربانى ئەگەر پیاوێک دوو ژنى هەبێ یان خێزانێکى زۆر بن كەفارەتی غەیبەت کردن چیە؟ چۆن تەوبە بکەین لە غەیبەت کردنى کەسێک؟ ئایا دروستە لەناو مزگەتدا و لەکاتی بانگدا باسی شتی دونیایی بکەین ؟ وە ئایا دروستە لەکاتی بانگدا سەلام لەیەک بکەین و تەوقە بکەین ؟ ئاسانكاری خوای گەورە لە گرتنی ڕۆژوودا کامەیە؟ تایبه‌تمه‌ندیه‌كانى كۆمه‌ڵى رزگاربوو (الفرقة الناجية) چیه ؟ بۆچى خودای ئیسلام لە قورئاندا باسی دروست بوونی خۆی ناکات ! ئافرەت چۆن جیاوازی بکات لە نێوان (مەنی) و (مەزی) و (تەڕایی و ئیلتیهابات)؟ ئایا دروستە لەژوورێکدا لەگەڵ خوشکەکەم دا بخەوم بەشێوەیەک هەریەکە و لەسەر جێگەی خۆی؟ ئایا دەگونجێ ئافرەت داوای خولع و جیابونەوە لەمێردەکەی بکات تەنانەت گەر مێردەکەشی ڕازی نەبێت ؟ ئادابەكانی چوونە سەرئاو کامانەن؟ حوکمی وەڵام دانەوەی سەلام چی یە لەکاتی دەست نوێژ گرتندا ؟ کەسێک دەستى برینی پێوەیە چۆن دەست نوێژ بشوات؟ تەنها مەسحى بکات یان تەیەموم بکات؟ حوکمى بەشوو نەدانی كچ ئیللا بەشێوەی تەرتیب واتە بچوك بەشوو نەدات پێش گەورە هەندێ پارەم دۆزییەوە و خەرجم كرد بۆ خۆم ، حوكمی ئەو کارەم چیە و چیم لە سەرە ئێستا بیکەم؟ جەرح و تەعدیل لە بابەتی ئیجتهادیە زەكات لە پارەی دەخیلەی منداڵ ئەكرێت پارە قەرز بكەم بۆ حەج پاشان قەرزەكە بدەمەوە والحمد لله كرێ وەردەگرم هەموو مانگێگ توانای قەرزدانەوەم هەیە ئایا ئەو ئاڵتوونەی بەکاردێت زەکاتی لەسەرە؟ گەر کەسێک خراپەى بەرامبەرم کرد منیش چاک بم بۆى و صەبرى لەسەر بگرم پاداشتم چیە؟ ئایا زانایانى چوار مەزهەبەکەش دەڵێن مەولود دروست نیە؟ باشە بۆچى خواى گەورە لە قورئاندا ژمارەى (أصحاب الكهف)ى دیارى نەكردوه حیكمەتى فرەژنى پێغەمبەرمان محمد (صلى الله علیە وسلم) ئایا دروستە قوربانی کردن و عەقیقە کردن پێکەوە بکرێن و یەک مەڕ بۆ هەردووکیان سەرببڕدرێت ؟ من وەکو کچێک چ کردەوەیەک بکەم خواى گەورە ئاواتەکانم بە دی دێنێت بۆ نمونە هاوسەرێکى باش ؟ حوکمی ئەو کەسانەی کە دەڵێن نوێژە بارانەشتان نەکردایە باران هەر دەباری ئەگەر ئافرەتان بە شێوازێكی شەرعی هاتن بۆ مزگەوت ئایا هەر لە ماڵەكانیان نوێژەكانیان بكەن باشتر نیە؟ حوکمی دەستنوێژ گرتن لەکاتی گۆڕینى دایبی منداڵاندا ڕۆژوو شکاندن بە هۆى ئازارى ددان وتاردان لە دواى ناشتى هەموو مردوویەک حوکمى چیە؟ هاوسەرگیرى كاتى حوكمی خۆ تەقاندنەوە لەناو كافراندا چیە؟ حوکمى وتنى : من باوەڕدارم ٳن شاء الله حوکمی دەست نوێژ گرتن لەو شوێنانەى کە سەرئاو و حەمام پێکەوەن حوكمی خۆشۆردن دوای ئیحرام بەستن دابەش كردنى دین بۆ توێكڵ و ناوەڕۆك چۆنێتى نوێژی پێغەمبەر صلى الله علیه وسلم هەر وەكو ئەوەی لە پێش چاوتدا بێت ئەگەر گۆڕێ هەڵدەینەوە دەبینین کە هیچ نەگۆڕاوە و نە تەسک بوەتەوە وە نە فراوان؟ ماناى وایە سزاى گۆڕ نیە؟ چۆن دەیسەلمێنن که (محمد صلى الله علیه وسلم) پێغەمبەرى خوایە ؟ ئامۆژگاری بۆ ئەو کەسانەی کە تازە ئیلتزامیان کردووە بەدینەوە ئایا بە كۆتایی هاتنی كاتی مەسحكردن یان بە داكەندنی خوف و گۆرەوی دەستنوێژ دەشكێت؟ چی بەو کەسانە دەڵین کە بەڕۆژوون بەڵام زمانى خۆیان ناگرن لە وتنى خراپە و تاوان ؟ هۆکارەکانى چەند بارە بوونەوەى بومەلەرزە چیە؟ ئایا كەم و زۆری ئاو كاری هەیە بە سەر پاك و خاوێنی ئاوەكە؟ شکاندنی ڕۆژووی ڕەمەزان بەبێ بوونی عوزر حوکمی لەدەستکردنى ئەڵقە چی یە بۆ پیاوان کە بەهۆی داوا کردن یاخود مارە کردنى ئافرەتەوە لەدەستی دەکەن ؟ ئیسلام ئاینی لێبوردەیی و ئاسان کارییە دروستە لە جیاتى السلام علیکم بڵێى مەرحەبا یان ئەم کاتەت باش؟ ئەو شتانەى کە ڕۆژوو بەتاڵ دەکەنەوە کامانەن؟ ئایا زەکات دەخرێتە بەر قەرز؟ ئەگەر ئافرەت پێش بانگی بەیانی پاك بوەوە بەڵام فریای خۆشۆردن نەکەوت ئایە كە بەڕۆژوو ئەبێت ئەو ڕۆژەی بۆ حساب دەكرێت ؟ ئادابەکانى هاوڕێیەتى کامانەن؟ گەورەترین نیعمەتى خودا بەسەرمانەوە چی یە ؟ئایا ماڵ و منداڵە؟ یا ئەوەیە کە بێ فەرمانی دەکەین و ئەو ڕەحممان پێدەکات و سزامان نادات؟ ئایا حوكمی بۆیاخ كردنی سەر چییە بە شێوازێك ئافرەت ڕەنگی پرچی دەگۆڕێ بۆ قاوەیی یاخود هەر ڕەنگێكی تر ؟ بەرز کردنەوەى کردەوەى بەندەکان بۆ لاى خواى گەورە دواى ناشتنى مردوو بۆچی بۆ پیاو سێ بلۆک دادەنرێ لە سەر و خوار و ناوەڕاستى بەڵام بۆ ئافرەت دوو دانە؟ سوودەكانی زیكرى خواى گەورە حوکمی کەسێک لەبەر عوزرێک بەڕۆژوو نەبوو، لەناوەڕاستی ڕۆژەکە عوزرەکەی نەما ئامۆژگاری بەڕێزتان چی یە بۆ ئەو گەنجانەی كەواز لەژن هێنان دەهێنن ؟ جۆرەکانى مونافیق و کەسی دووڕوو ئایە بیدعەی زیادە و بیدعەی ڕەسەن لەو بیدعانەن كە مرۆڤی پێ كافر دەبێت ؟ ئایا ئاساییە پارشێو نەکەیت؟ وە پارشێو چ فەزڵ وخێرێکى تێدایە؟ من ڕۆژانە قورئان دەخوێنم پێم خۆشە ئادابەكانى خوێندنەوەى قورئان بزانم بۆ ئەوەى خێرى زیاتر دەست بکەوێ ماناى نوێژ و حوکم و گرنگى لە ئیسلامدا ئایا ئەتوانى قەرزى ڕەمەزانى ساڵى پێشوو تر دواى ئەم ڕەمەزانەى ئێستا بیدەیتەوە؟ ئەو کەسەى لە ماڵى ڕەفیقى بخەوێ و بەخەبەربێ ببینێ لەشى گران بوە دروستە تەیەموم بکات چونکە شەرم دەکات خۆى بشوات؟ لەکاتى دانەوەى قەرزى کەسێک هیچ زیکرێک و دوعایەکى تایبەت هەیە بیکەى بۆ ئەو کەسەى کە قەرزى پێتداوە؟ ئه‌و شتانه‌ى ده‌ستنوێژ ده‌شكێنن کەسێک قەرزار بێ و پارەى هەبێ لە ماڵدا بەڵام قەرزەکە نەداتەوە حوکمى چیە؟ ئایا حوكمی كڕین و فرۆشتنی سەگ چیە؟ کەسى قەرزار چ دوعایەک بکات بۆ دانەوەى قه‌رزەکانى؟ ئایا دروستە قورئان تەنها بە (دڵ) یان (چاو) بخوێنین بە بێ ئەوەى زمان و لێوەکان بجوڵێنین؟ ئایا زه‌كاتی پارەیەک دەدرێ کە لە قه‌رز دایە ؟ ئایا پێش و پاشی نوێژی جەژن نوێژی سوننەت هەیە؟ ئایا داكه‌ندنى مـه‌سح له‌سه‌ر كراو ده‌ستنوێژ به‌تاڵ ده‌كاته‌وه ؟ حەلاج كێ یە؟ حوكمى لەبەركردنى ئەو جلوبەرگانە كە وێنەى مرۆڤ یان ئاژەڵیان پێوەیە دە ڕۆژی یەکەمى مانگى حاجیان هەلێکى زێڕینە بۆ موسڵمانان ئەو شتانە چین كە دروستە مرۆڤی ڕۆژوەوان لەكاتی بەڕۆژبوونیدا ئەنجامیان بدات وە ڕۆژوەكەی پێ بەتاڵ نابێتەوە؟ ئایا زەوى خڕە یان تەختە؟ وە ئایا بونەوەرى ئاسمانى هەیە؟ وە خەڵکى بەهەشت بە چ زمانێ قسە دەکەن؟
