لابردنى گومان لە سەر میراتى ئافرەتى موسڵمان
مەسەلەى میراتى ئافرەت یەكێكە لەو مەسەلانەى كە نەیارانى ئایینى ئیسلام بە حیسابى خۆیان كردوویانە بە بەڵگەى بە كەم سەیركردنى ئیسلام بۆ ئافرەت، بێگومان ئەو كەسانە بە هەڵە تێگەیشتوون، هۆكارى ئەو بە هەڵە تێگەشتنەش دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەى كە ئەو كەسانە ئەو ئایەتەى قورئانیان بیستووە كە خواى گەورە دەفەرموێت: [لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الأُنثَيَيْنِ] (النساء: 11). واتە: بۆ نێرینە دوو هێندەى مێینە هەیە. ئیتر هاتوون ئەم ئایەتەیان كردووە بە ڕێسایەكى گشتى و بەسەر هەموو ئەو حاڵەتانەدا گشتگیریان كردووە كە تێیدا ئافرەت میراتى وەردەگرێت، بێگومان ئەم كارەیان هەڵەیەكى گەورەیە چونكە ئەو كەسانە دەبوایە سەرنجى هەموو ئەو ئایەتانەیان بدایە كە لەبارەى میراتى ئافرەتەوە دابەزیون، پاشان ئایەتەكانیان لەگەڵ یەكتردا بەراورد بكردایە، بێگومان ئەو كاتە بۆیان دەردەكەوت كە ئیسلام بە دادپەروەرانەترین شێواز بەشە میراتى ئافرەتى دیارى كردووە بە پێچەوانەى یاسا مرۆڤكردەكانەوە (القوانين الوضعية) كە بە هیچ شێوەیەك نەیانتوانیوە و ناشتوانن بەو شێوەیە حەقى میراتگرى بە ئافرەت بدەن، ئەو كەسانەى كە دەڵێن ئیسلام ستەمى لە ئافرەتان كردووە كەسانێكن لە بیانوو دەگەڕێن و نایانەوێ ڕاستیەكان بزانن یان دەیزانن بەڵام لە خەڵكى دەشارنەوە، بۆیە ئێمەش هەوڵمان داوە لەم چەند دێڕەدا وەڵامێكى كورت و پوختى ئەو كەسانە بدەینەوە و بیسەلمێنین كە ئیسلام دینێكى تەواو و بێخەوشە.

سوودەكانی زیكرى خواى گەورە
الحمد لله، و الصلاة والسلام على رسول الله....و بعد
1 ـ بەدەست هێنانی یادی خوا بۆ ئەو كەسانەى كە یادى دەكەن.
2 ـ ڕوخسار و دڵ ڕۆشن دەكاتەوە.
3 ـ دەبێتە هۆی ڕەزامەندی خوای گەورە.
4 ـ شەیتان دوور دەخاتەوەو فێڵ و تەڵەكەكانی پوچەڵ دەكاتەوە.
5 ـ خەم و خەفەت لەدڵدا ناهێڵێ و دڵ تەنگی و غەم و پەژارە دەڕەوێنێتەوە.
6 ـ دڵ خۆشنوود و ئاسوودە دەكات و دڵڕەقی ڕادەماڵێت.
7 ـ دەبێتە هۆی بەدەست هێنانی ڕزق و ڕۆزی.
8 ـ زیكر زیندوویەتی بەدڵ ئەبەخشێ و بەئاگای دەهێنێتەوە و لەخەو و خەیالێت ڕایدەپەڕێنێت.
9 ـ دابڕان لەنێوان پەروەردگار و بەندەكەیدا ناهێڵێ.
10 ـ گوناهەكان هەڵدەوەرێنێ.
11 ـ فریای خاوەنەكەی دەكەوێ لەكاتی ناخۆشیدا.
12 ـ هۆكاری دابەزینی ئارامی و ڕەحمەت و بەسەركردنەوەیە لەلایەن فریشتەكانەوە.
13 ـ لەناڕەحەتییەكانی ڕۆژی دوایی دەتپارێزێت.
14 ـ دڵ و لەش بەهێز دەكات و خۆراكی دڵ و گیانە.
15 ـ هۆكاری خۆشەویستی بەندەیە لای خوای گەورەء مایەی چاودێری و ناسین و نزیك بوونەوە و گەڕانەوەیەتی بۆلای پەروەردگاری.
16 ـ نەمام و درەختی بەهەشتە.